O pracy Centrum Informacji i Koordynacji „Dla Ukrainy razem – Для України Разом”, które znalazło siedzibę na trzecim piętrze ECS i potrzebach w dobie wojny – opowiada Natalia Szewczenko, Ukrainka, od ośmiu lat mieszkająca w Gdańsku.

Proszę powiedzieć, kto pracuje w Centrum?
– Zorganizowaliśmy Centrum nazajutrz po tym, jak Rosja najechała na Ukrainę. Naszym głównym celem jest stawienie czoła wojnie informacyjnej, którą rosyjscy okupanci prowadzą przeciwko Ukrainie, Europie i całemu demokratycznemu światu. Cel numer dwa to pomoc humanitarna dla Ukrainy, a numer trzy to wsparcie humanitarne i psychologiczne uchodźców, którzy trafiają do Polski.
Dobrym duchem i motorem naszego Centrum jest Lew Zacharczyszyn, były konsul generalny Ukrainy w Gdańsku. Większość z nas tu mieszka. Wśród nas są nie tylko Ukraińcy, ale też Polacy i obywatele innych krajów Unii Europejskiej. Stale pracuje około 5 osób, ale tych zaangażowanych jest o wiele więcej. ECS udostępniło nam wyposażone biuro, za co jesteśmy bardzo wdzięczni. To spora pomoc.

Dlaczego stawienie czoła wojnie informacyjnej uznaliście za ważne?
– Rosyjska propaganda państwowa jest totalna, cyniczna, fałszywa i kontynuuje najgorsze tradycje propagandy sowieckiej, ale także aktywnie wykorzystuje doświadczenia innych historycznych reżimów autorytarnych i totalitarnych. Propaganda w Rosji jest zawsze używana w parze z cenzurą: cenzura odcina wszelką niezgodę, propaganda każe myśleć zgodnie z interesami i celami rządzącej elity. W ostatnich latach propaganda antyukraińska i antyzachodnia w Rosji była starannie projektowana i wdrażana. Obecnie jednak jesteśmy świadkami nie tylko wojny gorącej, ale również informacyjnej. Potwierdzają to ostatnie doniesienia z Rosji, gdzie władza zatwierdziła poprawkę, wprowadzającą odpowiedzialność karną i karę pozbawienia wolności do 15 lat za „publiczne rozpowszechnianie świadomie fałszywych informacji o użyciu Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej”. Ponadto zalecono stosowanie odpowiedzialności karnej za wezwania do nałożenia sankcji zagranicznych przeciwko Rosji. Za takie przestępstwo proponuje się grzywnę pieniężną do 500 tys. rubli lub ograniczenie wolności lub pozbawienia wolności do trzech lat z grzywną do 200 tys. rubli.
Jak widzimy, za mówienie prawdy o wojnie, którą prowadzi Rosja na terytorium Ukrainy, za publikację prawdziwych zdjęć skutków ostrzałów miast i wiosek, za nagrywanie filmików o cierpieniu zwykłych ludzi grozi poważna kara. W takiej sytuacji propaganda rosyjska odczuwa swoją moc i musimy się temu przeciwstawić.

Na czym konkretnie polegają działania Centrum?
– Na swoich stronach w mediach społecznościowych publikujemy tylko materiały ze sprawdzonych źródeł. Pracujemy nad obalaniem tzw. fake newsów. Wyjaśniamy, dlaczego tak ważne jest podczas wojny nauczyć się prawidłowo czytać informacje.
Oprócz aktywności na polu informacji wspieramy działania charytatywne. Od naszych bliskich i kolegów z Ukrainy dostajemy listy potrzeb. Bardzo często jest to sprzęt medyczny, leki, środki higieny osobistej. Staramy się taką pomoc zorganizować i na bieżąco kierować do Ukrainy. Mamy kontakty z różnymi organizacjami i wspólnotami medycznymi w Ukrainie, Europie i na całym świecie. Szpitale ukraińskie wysyłają do nas listy niezbędnych medykamentów, których brakuje w miastach objętych wojną. Znajdujemy je, a także potrzebny sprzęt, organizujemy logistykę do Polski i na granicę z Ukrainą. Współpracujemy z magazynami przygranicznymi, gdzie pomoc przeładowuje się do transportu ukraińskiego, a potem jedzie ona pod wojskową opieką do miast i szpitali. Czekają na to zarówno mali, jak i dorośli pacjenci.

Czy możecie liczyć na organizacje, które mają doświadczenie w takim działaniu?
– Współpracujemy z dwiema znanymi organizacjami charytatywnymi – Fundacją Gdańską oraz Rotary Club Sopot International. Koordynujemy nasze wysiłki z władzami samorządowymi Gdańska. Mamy dwa subkonta, założone specjalnie dla wsparcia naszego Centrum, gdzie każdy może wpłacić darowiznę.

Gdzie mogą zgłaszać się osoby, chętne do pracy w Waszym Centrum?
– Apelujemy o zgłaszanie się wolontariuszy, którzy chcieliby do nas dołączyć i nas wesprzeć, numer kontaktowy to: +48 531 852 550. Nie trzeba mówić po ukraińsku czy po rosyjsku. Wszyscy mówimy płynnie po polsku, komunikacja nie stanowi problemu. Mówimy też po angielsku. Darowizny można wpłacać na subkonto Fundacji Gdańskiej oraz Rotary Club Sopot International. Te pieniądze przeznaczymy na zakupy medyczne. Założyliśmy też specjalny profil na Facebooku. Proszę też o zrozumienie, że czasami nie odpowiadamy natychmiast, ale nie mamy czasu, skupiamy się teraz na rozwiązywaniu setek bieżących problemów. Sama mam rodzinę w Kijowie i w Charkowie, bardzo się o nich boję, ale codziennie mamy ogrom pracy do wykonania i to daje nadzieję.

Rozmawiała: Grażyna Pilarczyk

Centrum Informacji i Koordynacji „Dla Ukrainy razem – Для України Разом” zachęca do wpłat na rzecz ich działań na podane poniżej konta:

• Fundacja Gdańska, ul. Długi Targ 28/29, 80-830 Gdańsk
PLN: 79 1090 1098 0000 0001 1637 4291
Tytuł przelewu: dlaukrainyrazem

• Rotary Club Sopot International, Sofitel Grand Hotel, ul. Powstańców Warszawskich 12/14, 81-718 Sopot
PLN: 92 1440 1026 0000 0000 0289 1198
EUR: PL 40 1440 1026 0000 0000 1410 1454
BIC SWIFT-code: BPKOPLPW
Tytuł przelewu: dlaukrainyrazem